Afrika’ya Geri Dönüş ve
Kongo-Sahra Kültür Bölgesi
Afrika dışına çıkan ilk grubun Arabistan üzerinden Asya’nın güney sahillerini izleyerek Avusstralya’ya kadar ilerlediğinden bahsetmiştik. Göç edenlerin bir kısmının da Ortadoğu bölgesinde kaldığını, bunlar içinde yeni işaretçilerin ortaya çıktığını, bunlardan D işaretçisini taşıyan bir grubun daha sonraki tarihlerde tekrar Asya’nın doğusuna göç ettiğin görmüştük. Yine Ortadoğu bölgesinde, 40-50 bin yıl kadar önce ortaya çıkan bir başka işaretçinin taşıyıcıları da binlerce yıl sonra Ortadoğu’dan, muhtemelen Sina üzerinden, tekrar Afrika’ya dönmüş görünüyorlar. E (M96) işaretçisi ve alt kolları ile Afrika’da yoğun bir şekilde karşılaşılıyor.
[1]
Dil Bilimciler, Nijer-Kongo ve Nil-Sahra dillerinin geçmişte Kongo-Sahra adı verilen bir üst grup içinde bir arada bulunduklarını düşünüyorlar. E işaretçisini Kongo-Sahra üst dil ailesi ile ilişkili varsayılabilir.
Nil-Sahra dilleri Nijer-Kongo dilleri ile birçok benzerlik taşır. Bu yüzden birçok akademisyen, her iki dil ailesinin geçmişteki ortak bir dil grubundan türediğini düşünmektedir.[7]
Kadınlar için bu geri dönüş izlenebiliyor mu? Afrika’dan ilk göçü temsil eden ve güney Asya’da yoğun olarak görülen M işaretçisinin bir alt grubu olan M1 muhtemelen geri dönen insanlar arasında yaygındı.
Ummanlı Kız[2] M1kadın Yayılımı[3]
Arkeoloji
Kesin olmamakla birlikte 50 bin yıl önce yeni bir araç yapma ve avlanma tekniği kuzey Afrika’da görülmeye başlandı. Nil Vadisi’nden Sahra içine, oradan Mali’ye ve Fas’tan Tunus’a kadar Kuzey Afrika’ya yayıldı. Aterian olarak bilinen bu kültür, 30 bin yıl önce soğumanın başlamasına kadar onbinlerce yıl devam etti. [4]
40 bin yıl önce, Libya’da bir başka kültür görülür. Dabban adı verilen kültür, açıkça batı Asya ve Avrupa’daki kültürlerle ilişkilidir. Debban kültürü küçük değişikliklerle 14 bin yıl önceye kadar devam etti. Bu tarihlerden sonra yerini, Oranian adı verilen kültür aldı. [5]
45-40 bin yıl önce Kuzey Afrika ile Batı Asya arasında iki yönlü bir nüfus hareketi olmuş görünür. mtDNA için U6 ve M1 soyları Libya’da görülür. Bu bulgular, 40-34 bin yıl öncesine tarihlenir ve Dabban kültürü öncesi boşluğu doldurur. Teknoloji, Levant ile ilişkili görünür. [6]
Dipnotlar
[1] https://en.wikipedia.org/wiki/Haplogroup_E-M96
[2] https://genographic.nationalgeographic.com/
[3] https://genographic.nationalgeographic.com/
[4] After Eden. Kirkpatric Sale. Duke University Press: 2006
[5]African Archaeology, David W Phillipson. Cambridge University Press: 2005
[6]The First Africans. Lawrence Barham. Cambridge University Press: 2008
[7] Encyclopedia of African History. Kevin Shillington
