top of page

Çin-Tibet Kültür Bölgesinin Durumu

Kuzey Çin bir bloğu, Güney Çin diğer bir bloğu oluşturur. Sınırlardan biri Çin’in Güneydoğu Asya ile birleştiği güneybatıdadır. Bu sınır üzerindeki hareket orman tarafından engellenmiştir. Diğeri ise uzun kuzey sınırıdır ve çöl ile olan sınırı teşkil eder. Kuzey Çin Sarı Irmak ülkesidir. Kuzeybatıda kuvvetli rüzgarların taşıdığı sarımsı, lös adı verilen toprak birikintilerinin arasından akar. Orta Çin’e etrafında alüvyonlu bir düzlük oluşturan Yangtze egemendir. Hindistan gibi Çin de neredeyse tamamen Asya Muson kuşağının bir parçasıdır. Çin’in kurak kışları ve yağmurlu yazları Hindistan’daki iklime çok benzer. [i]

 

 

 

 

 

 

 


Burma’dan Erkek ve O2erkek Yayılımı[ii]

 

 

 

 

 

 

 


Çinli Erkek ve O3erkek Yayılımı[iii]

 

 

 

 

 

 

 

 

 
Çinli Kadın ve Z
kadın İşaretçisi Yayılımı[iv]

20.000 yıl önce, Austric Asya’nın doğu ve güneydoğusunda yaygın dil durumundadır. Çin dillerini konuşan toplulukların yayılmasına kadar da bu durum değişmeyecektir ki söz konusu yayılmasının yoğunlaştığı dönemler milattan sonradır.

Buzul çağının sonlarına doğru, MÖ 19-16 binlerde, daha önce Avrasya bozkırlarına yerleşen Cerkek ve Derkek işaretçisi taşıyan insanlarla Asya'nın doğusuna ikinci göç dalgası ile gelen, O işaretçisi taşıyan insanlar kaynaştılar. Kuzey Avrasya bölgesinde C işaretçisi yaygın olarak görülüyor. 

D’nin ilk yerleşim yeri O’nun yeni göç ettiği bölge civarı. O ile birlikte D de aynı bölgelere hızla yayılıyor. Bunun açıklaması, O’nun göç ettiği bölgelerde D ile kaynaşması, sonra da tüm doğu Asya’ya yayılması olabilir.

MÖ 8.000’e kadar Çin ve Tibet dilleri ayrılmamış durumdadır. Kuzeydoğu Hindistan ile Himalayaların etekleri arasındaki bölgede göçebe bir hayat sürüyorlardı.

Yangzi Vadisi ve Çin’in güneyi tarih öncesi çağlarda, yabancı çevreler olarak kabul ediliyordu. Burada yaşayanlar Çinli olmayan, avcı-toplayıcı insanlardı. [v]

Proto Çin-Tibet dil ailesi, çok erken bir tarihte (son buzullaşmadan belki de yalnızca iki ya da üç bin yıl sonra) üç ana kola bölündü: Çince, Yenisey-Ostyak dilleri ve Tibet-Burma dilleri[vi]

 

 

Dipnotlar

[i] Kısa Dünya Tarihi, Michael Cook

[ii]https://genographic.nationalgeographic.com/

[iii]https://genographic.nationalgeographic.com/

[iv]https://genographic.nationalgeographic.com/

[v] Çin Tarihi, John Keay

[vi] Dilin Tarihi. Steven Roger Fisher. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları: 2015

bottom of page