I.Dünya Savaşının Sonu- 1918

(3 Kasım 1918) Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Ateşkes İsteğinde Bulundu

İlk teslim olan Rusya cephesinde bir varlık gösteremeyen Avusturya-Macaristan İmparatorluğu oldu, barış isteğini belirtti. Ateşkes antlaşması 3 Kasım 1918’de imzalandı.

​

(29 Eylül 1918) Bulgaristan Selanik Antlaşmasını İmzalayarak Savaştan Çekildi

Avusturya-Macaristan İmparatorluğunu, Fransa ve Sırbistan karşısında yenildiğini kabul eden Bulgaristan izledi.

​

(30 Ekim 1918) Osmanlı İmparatorluğu Mondros Ateşkes Antlaşması ile Savaştan Çekildi

Bulgaristan’ın savaştan çekilmesi Osmanlı İmparatorluğu’nu iyice zor durumda bıraktı. Mondros Ateşkes Antlaşmasını imzalayarak teslim oldu.

​

(11 Kasım 1918) Almanya’nın Teslim Olması ve Rethondes Ateşkes Antlaşması

Son teslim olan Almanya oldu. Böylece I. Dünya savaşı sona erdi.

 

Savaş Sonrası

(18 Ocak 1919) Paris Barış Konferansı

Amerika Birleşik Devletleri çok istemediği halde savaşa girmek zorunda kalmıştı. Bu durumun bir daha tekrarlanmaması için uluslararası sistemde reform yapmak gerektiğini düşünen A.B.D. başkanı Wilson, 1918 yılı başında 15 maddelik ilkeleri açıkladı. Savaş sonrası dünyanın biçimlendirilmesinde bu ilkeler, en azından göz önünde bulundurulmaya çalışıldı.

​

18 Ocak 1919 tarihinde 30’u aşkın ülke temsilcisi Paris’te bir araya geldi ama şartlara karar verenler dörtlü konseyi oluşturan ABD, İngiltere, Fransa ve İtalya‘nın liderleri olacaklardı. Beklediğini bulamayan İtalyan başbakanı da bir süre sonra kızarak toplantıyı terk etti.

​

Savaş Sonrası Barış Antlaşmaları

(28 Haziran 1919) Almanya ile Versailles Barış Antlaşması

Savaş sonrasında Müttefiklerin esas üzerinde durdukları problem Almanya’nın geleceğiydi. Önce bu problemi halledip sonra diğerlerini çözmeyi hedeflemişlerdi.

​

Hazırlanan 440 maddelik antlaşma Alman delegasyonuna verildi ve 1,5 ay sonra da Versailles Sarayında imzalandı. Antlaşmaya göre Almanya’nın toprakları küçültülüyor, ordusu sınırlanıyor ve savaş tazminatı ödemesi isteniyordu.

​

(10 Eylül 1919) Avusturya ile Saint-Germain Antlaşması

Versailles antlaşmasının imzalanmasından sonra diğer ülkelerle yapılacak antlaşmalara geçildi. Bu sırada Avusturya-Macaristan imparatorluğu dağılmış durumdaydı. Avusturya ile ve Macaristan ile ayrı antlaşmalar imzalandı.

​

Antlaşmaya göre Avusturya’ya kala kala Viyana ve çevresinden oluşan 7 milyonluk bir nüfus kalıyordu.

​

(27 Kasım 1919) Bulgaristan ile Neuilly Barış Antlaşması

Bulgaristan toprakları da küçültüldü ve Ege ile bağlantısı kesildi. Topraklarının önemli bir kısmı Yunanistan, Yugoslavya ve Romanya’ya bırakıldı. Ordusu 25 bin kişiye indirildi.

​

(6 Haziran 1920) Macaristan ile Trianon Barış Antlaşması

Topraklarının önemli bir bölümü Çekoslovakya, Yugoslavya ve Romanya’ya bırakıyordu.

​

(10 Ağustos 1920) Osmanlı İmparatorluğu ile Sevr Barış Antlaşması

En sona bırakılan Osmanlı İmparatorluğu’nun antlaşmasıydı. Uzun tartışmalara sebep oldu çünkü karar verici devletler İmparatorluk topraklarını nasıl paylaşacaklarına bir türlü karar veremiyorlardı. En ağır maddeler bu antlaşmada yer aldı. Özetle imparatorluk paylaşılıp, Türklere de Konya ve civarında bir toprak parçası bırakılıyordu.

​

Yeni Dünya Düzeni Arayışı

1920’nin sonlarına gelindiğinde Avrupa siyasi haritası yeniden çizilmişti. Almanya, Avusturya-Macaristan ve Osmanlı İmparatorlukları yıkılmış; daha önce harita görünmeyen Polonya, Çekoslovakya, Avusturya, Macaristan, Yugoslavya, Finlandiya, Estonya, Letonya ve Litvanya gibi yeni devletler kurulmuştu. Osmanlı topraklarında da çok sayıda Arap devleti ortaya çıkmıştı.

​

(8 Ocak 1920) Milletler Cemiyeti’nin Kurulması

Uluslararası bir örgüt kurulması fikri A.B.D. başkanı Wilson’un en büyük hayaliydi. Paris Konferansında bu konu da karara bağlanmıştı. Kendisi bizzat kurucu komisyonun başkanı oldu.

​

Milletler Cemiyeti 8 Ocak 1920’de İsviçre’nin Cenevre kentinde kuruldu.

​

Barışın Sarsılmaya Başlaması

Türk Kurtuluş Savaşı

Yeni düzene ilk itiraz Anadolu topraklarından yükseldi. Mondoros Ateşkes antlaşmasından itibaren yerel mücadeleler başlamıştı. Osmanlı hükümeti ile antlaşma imzalanmıştı ama millet antlaşmayı kabul etmiyordu. Diğer taraftan Mustafa Kemal Paşa önderliğinde Türk subayları yükselen tepkileri örgütlemeye ve bir kurtuluş hareketine dönüştürmeye girişmişlerdi.

​

16 Nisan 1922- Alman-Rus Yakınlaşmasının Başlaması ve Rapollo Antlaşması

Savaş sonrasında kendisine dayatılan ağır şartlar dolayısıyla kızgın Almanya ile yalnızlığa itilip dışlanan Rusya yakınlaşmaya başladılar. Bu yakınlaşma 16 Nisan 1922’de anlaşmaya dönüştü. Karşılıklı askeri ve ekonomik işbirliği artmaya başladı.

​

Almanya’da Ekonomik Kriz

Versailles Antlaşması ile Almanya’ya ağır bir tazminat yükü yüklenmişti ama Almanya’nın bunu ödeyebilecek durumu yoktu. Ödemelerini askıya almak durumda kaldı.

​

(11 Ocak 1923) Fransa’nın Almanya’nın Ren Bölgesini İşgal Etmesi

Almanya borç ödemelerini askıya alınca Fransız ve Belçika birlikleri Almanya’nın zengin madenlerin bulunduğu Ruhr bölgesini işgal ettiler.

​

Lokarno Dönemi (1925-1929)

(16 Ekim 1925) Lokarno Antlaşması

Fransa, Versailles Antlaşmasına rağmen kendisini güvende hissetmiyordu. Almanya her şeye rağmen güçlenmeye başlamıştı ve antlaşmadan Fransa’yı sorumlu tutuyordu.

​

Fransa politika değişikliğine giderek Almanya’ya yakınlaşmaya karar verdi. Almanya, yakınlaşmayı destekledi. Fransa işgal ettiği Ruhr bölgesini boşalttı. Ardında, İsviçre’nin Locarno şehrinde Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Belçika, Polonya ve Çekoslovakya’nın katıldığı bir toplantı düzenlendi ve bir antlaşma imzalandı. Antlaşmaya göre taraflar birbirleriyle savaşmayacaklar, anlaşmazlıklar barışçı yollarla çözeceklerdi.

​

(24 Nisan 1926) Berlin Alman-Sovyet Antlaşması

Locarno’ya Rusya davet edilmemişti. Bunu gidermek için 24 Nisan 1926’da Berlin’de yeni bir Alman-Sovyet Antlaşması imzalandı. Antlaşmaya göre, taraflardan biri saldırıya uğrarsa diğeri tarafsız kalacak, devletlerden birine ambargo ya da yaptırım uygulanırsa diğeri buna katılmayacaktı.

​