Kişiliği
27 Temmuz 1612’de İstanbul’da doğdu. Arapça ve batı dillerine hâkimdi. İlmi ve ilim adamlarını çok sever, fırsat buldukça ilim meclislerine gider, onları teşvik ederdi. [1]
Çok iyi bir şair ve iyi bir hattat idi. Kendi el yazısıyla kaleme aldığı nefis fermanları bugün müzelerimizi süslemektedir. Şiirlerinde "Muradi" imzasını kullandı.
Osmanlı sultanları arasında fiziksel kuvvetiyle ünlüdür. İriyarı olan padişah erken yaşlardan beri güreşe, cirite, biniciliğe ve ağırlık kaldırmaya ilgi duymuştu. Padişahın tek kolla 60 kilogramlık gürzleri ve 50 kilogramlık yayları ustalıkla kullandığı, sinirlendiği zaman devlet adamlarını kuşaklarından tutup kaldırdığı, Revan seferinde top güllelerini tek başına topa sürdüğü, İran'dan gelen ve kendisine kırılmaz olarak takdim edilen bir yayı kimsenin kuramaması üzerine 2 kez kurduğu söylenir.Hindistan'dan gelen bir elçi heyeti IV. Murat'a çok sağlam ve her darbeye karşı dayanıklı bir kalkan hediye etmiştir. Kalkanın sağlamlığını denemek isteyen Padişah adamlarına kalkanı bir yere asmalarını söyler, kalkan asıldıktan sonra bu kalkana ok atışları yapmış bu kalkanı defalarca delmiştir. IV. Murat'ın gürzü ve yayı şu an Topkapı Sarayı'nda sergilenmektedir.[2]
Cesareti, her türlü zorluğa tahammülü, keskin zekâsı, hünerleri, askeri dehası, atıcılık, binicilik, silahşörlükteki başarısı, askerleri ve tebası tarafından çok takdir ediliyordu.[3]
İçki içtiğini söylense de devrin kaynaklarında Murad Hanın içki içtiğine dair en küçük bir bilgi yoktur. Birçok tarihçinin Kanuni sonrası en büyük Osmanlı padişahı olarak kabul ettikleri Dördüncü Murad Han, hep dedesi Yavuz Sultan Selim Hana benzemeye çalışırdı. Gerçekten de birçok vasıfları onunla uyuşurdu.[4]
Tahta Çıkışı (1623) – 11 Yaşında
Genç Osman’ın başına gelen acı felaket ve yerine geçen amcası Mustafa Hanın kısa bir süre sonra tahttan indirilmesi üzerine henüz on bir yaşında iken 10 Eylül 1623’te Osmanlı tahtına çıktı. Eyüp Sultan hazretlerinin türbesinde hocası Aziz Mahmud Hüdayi’nin elinden kılıç kuşandı. Yaşı küçük olduğu için, devleti bilfiil idare edemeyeceği görüşü hâkim olarak annesi Mahpeyker Kösem Sultan, saltanat naibesi tayin edildi. [5]
Yaşının küçük olması yüzünden önceleri kimse ondan çekinmiyordu. Devlet işlerine karıştırılmıyordu. Devleti annesi ve yeniçeri ağaları yönetiyorlardı.[6]
Dipnotlar
[1]http://osmanlilar.gen.tr/1566-1699.asp
[2]http://tr.wikipedia.org/wiki/IV._Murad
[3]http://osmanlilar.gen.tr/1566-1699.asp
[4]http://osmanlilar.gen.tr/1566-1699.asp
[5]http://osmanlilar.gen.tr/1566-1699.asp
[6] Resimli Osmanlı Tarihi, Yavuz Bahadıroğlu
IV. Murad (1623-1640, 17 yıl)