I.Abdülhamid (1774-1789, 15 yıl)
I.Abdülhamid (1774-1789, 15 yıl)
Kişiliği
20 Mart 1725 tarihinde doğdu. Halka karşı merhametli ve çok dindar bir padişahtı.Halk arasında kerameti dahi yaygındı.[i]
Kayıtlara göre, uzun boylu, uzun yüzlü, esmer tenli ve kuru vücutlu olan I. Abdülhamid’in konuşması, davranışları zarif ve nazikti.[ii]
Padişah dindardı; gezilerinde öğle ve ikindi namazlarını, semtin camisinde halkla kılıyor, bu suretle halkın teveccüh ve sevgisini kazanıyordu. Padişahın sık sık camilere gitmesi, namaz kılmasıdır ki halk nazarında azizler derecesine çıkmasına, hakkında birçok menkıbeler söylenmesine sebep olmuştur. Cevdet paşa da, tarihinde, bu hususiyeti üzerinde durmaktadır: [iii]
Beyazıd Han, nasıl ki herkesin gözünde ermiş sayılıp Sultan-ı Beyazıd-ı Veli diye ün salmış ise, Abdülhamid Han için de pek çok kimseler ermiş diye söz ederler ve böyle kerametlerine dair birçok hikâyeler o vakte yetişmiş ihtiyarların dilindedir. Aslında çok temiz yürekli bir padişah idi. Merhameti alışkanlığı idi. (Ahmed Cevdet Paşa, Tarih-i Cevdet)[iv]
Tahta Çıkışı (1757) – 49 Yaşında
Ocak 1774 tarihinde ağabeyi Sultan Üçüncü Mustafa’dan sonra padişah olmuştur. Birinci Abdülhamid Han, tahta çıktığı zaman devlet buhran içerisindeydi. Tahta çıkışından evvel başlamış olan Rus Harbi devam ediyor ve birçok eyalette de isyanlar başgöstermiş bulunuyordu. Mali sıkıntı da mevcuttu. [v]
Tahta geçtiğinde bütün bildiği, kitaplarda okuduklarından ibaretti. Oysa gerçekler her zaman kitaplardakine uymuyordu. Ömrünün 43 yılını saraydaki bir odada kapalı geçirmişti. Osmanlı Devleti'nin ilk padişahları, şehzadelerini tecrübeli/akıllı bir lalanın gözetiminde sancak beyliğine gönderir, devlet idaresini/asker sevk etmeyi/savaşmayı öğretirlerdi. Belki de bu yüzden yükselme devrinin padişahları son derece güçlü, sağlam iradeli ve iyi devlet adamları, iyi askerlerdi.[vi]
Dipnotlar
[i]http://osmanlilar.gen.tr/1699-1923.asp(Erişim Tarihi 05.08.2013)
[ii] Osmanlı’nın Mahrem Tarihi, Mustafa Armağan
[iii] Osmanlı’nın Mahrem Tarihi, Mustafa Armağan
[iv] Osmanlı’nın Mahrem Tarihi, Mustafa Armağan
[v]http://osmanlilar.gen.tr/1699-1923.asp(Erişim Tarihi 05.08.2013)
[vi] Resimli Osmanlı Tarihi, Yavuz Bahadıroğlu