I.Abdülhamid (1774-1789, 15 yıl)
I.Abdülhamid (1774-1789, 15 yıl)
KiÅŸiliÄŸi
20 Mart 1725 tarihinde doÄŸdu. Halka karşı merhametli ve çok dindar bir padiÅŸahtı.Halk arasında kerameti dahi yaygındı.[i]
Kayıtlara göre, uzun boylu, uzun yüzlü, esmer tenli ve kuru vücutlu olan I. Abdülhamid’in konuÅŸması, davranışları zarif ve nazikti.[ii]
PadiÅŸah dindardı; gezilerinde öÄŸle ve ikindi namazlarını, semtin camisinde halkla kılıyor, bu suretle halkın teveccüh ve sevgisini kazanıyordu. PadiÅŸahın sık sık camilere gitmesi, namaz kılmasıdır ki halk nazarında azizler derecesine çıkmasına, hakkında birçok menkıbeler söylenmesine sebep olmuÅŸtur. Cevdet paÅŸa da, tarihinde, bu hususiyeti üzerinde durmaktadır: [iii]
Beyazıd Han, nasıl ki herkesin gözünde ermiÅŸ sayılıp Sultan-ı Beyazıd-ı Veli diye ün salmış ise, Abdülhamid Han için de pek çok kimseler ermiÅŸ diye söz ederler ve böyle kerametlerine dair birçok hikâyeler o vakte yetiÅŸmiÅŸ ihtiyarların dilindedir. Aslında çok temiz yürekli bir padiÅŸah idi. Merhameti alışkanlığı idi. (Ahmed Cevdet PaÅŸa, Tarih-i Cevdet)[iv]
Tahta Çıkışı (1757) – 49 Yaşında
Ocak 1774 tarihinde aÄŸabeyi Sultan Üçüncü Mustafa’dan sonra padiÅŸah olmuÅŸtur. Birinci Abdülhamid Han, tahta çıktığı zaman devlet buhran içerisindeydi. Tahta çıkışından evvel baÅŸlamış olan Rus Harbi devam ediyor ve birçok eyalette de isyanlar baÅŸgöstermiÅŸ bulunuyordu. Mali sıkıntı da mevcuttu. [v]
Tahta geçtiÄŸinde bütün bildiÄŸi, kitaplarda okuduklarından ibaretti. Oysa gerçekler her zaman kitaplardakine uymuyordu. Ömrünün 43 yılını saraydaki bir odada kapalı geçirmiÅŸti. Osmanlı Devleti'nin ilk padiÅŸahları, ÅŸehzadelerini tecrübeli/akıllı bir lalanın gözetiminde sancak beyliÄŸine gönderir, devlet idaresini/asker sevk etmeyi/savaÅŸmayı öÄŸretirlerdi. Belki de bu yüzden yükselme devrinin padiÅŸahları son derece güçlü, saÄŸlam iradeli ve iyi devlet adamları, iyi askerlerdi.[vi]
Dipnotlar
[i]http://osmanlilar.gen.tr/1699-1923.asp(EriÅŸim Tarihi 05.08.2013)
[ii] Osmanlı’nın Mahrem Tarihi, Mustafa ArmaÄŸan
[iii] Osmanlı’nın Mahrem Tarihi, Mustafa ArmaÄŸan
[iv] Osmanlı’nın Mahrem Tarihi, Mustafa ArmaÄŸan
[v]http://osmanlilar.gen.tr/1699-1923.asp(EriÅŸim Tarihi 05.08.2013)
[vi] Resimli Osmanlı Tarihi, Yavuz Bahadıroğlu