III. Murad Döneminin Sonu

Vefatı (1595) – 49 yaşında

İstanbul'da padişahın hastalığı artmıştı. Ağrıları dayanılmaz hâle geldi. Nihayet 15/16 Ocak 1595 gecesi İstanbul'da vefat etti...[1]

 

Devlet büyükleri derhâl toplanarak, tahta Şehzade Mehmed'i geçirmeye karar verdiler. Şehzadenin vali bulunduğu Manisa'ya bir haberci çıkardılar. Şehzade İstanbul'a gelip tahta oturuncaya kadar, Sultan III. Murad'ın ölümü halktan ve ordudan gizlendi. [2]

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

[3]

Dönemi

Saltanatı süresince Osmanlı topraklarının genişliği 19.902.000 km²'ye yükselmiştir. Osmanlı Devleti en geniş toprağa bu zamanda erişmiştir.[4]1578’de Fas’ta kazanılan el- Kasrü’l-kebir zaferiyle de Osmanlıların nüfuzu Kuzey Afrika’nın en batı ucuna kadar genişlemiştir.[5]Aynı dönemde Osmanlılar doğu sınırlarını da genişletme çabası içerisine girmişti. Şah Tahmasp’ın ölümünden sonra zayıflamaya başlayan Safeviler (İran) üzerine 1578’de yürüyen Osmanlı ordusu, böylece 12 yıl sürecek olan Osmanlı- Safevi savaşını başlatmış oldu. Bu savaş sonunda Osmanlı topraklarının doğu sınırı Hazar Denizi’ne kadar genişledi.[6]

 

Sultan III. Murad, İstanbul dışına çıkmamakla birlikte, Kanuni zamanında yetişmiş kabiliyetli devlet adamları ve ilim adamları sayesinde fetihler durmamıştır. Onun zamanında ve onun emriyle Lehistan Krallığı Osmanlı hâkimiyeti altına alındı. Kafkasya baştanbaşa fethedildi. Hazar Denizi'nde hâkimiyet kuruldu. İran ve Azerbaycan fethedilip Osmanlı Devleti'ne katıldı. İngiltere'yle ilk defa temasa geçildi. [7]

 

III. Murad, Sokullu’yu etkisizleştirmek içinbaşvurduğu en küçük tayinlere kadar devlet işlerine karışma usulünü bütün veziriazamlarına karşı kullanması bu makamının diğer idareciler karşısındaki nüfuzunu ve otoritesini zayıflattı. Sokullu’dan sonra, bazıları mükerrer de olsa, on defaveziriazam değişikliği yapıldı.Başta III. Murad’ın annesi Nurbanu Sultan ve eşi Safiye Sultan olmak üzere Harem kadınları, 1582’den itibaren güçleri artan darüssaade ağaları ve padişahın musahipleri, yeni iktidar odakları hâline geldiler ve devletyönetimine müdahale ettiler. Veziriazam olmak isteyen paşalar arasındaki hizipkavgaları, zaman zaman devletin iç ve dış siyasetini etkileyecek boyutlara ulaştı[8].

 

 

 

Dipnotlar

[1] Resimli Osmanlı Tarihi, Yavuz Bahadıroğlu

[2] Resimli Osmanlı Tarihi, Yavuz Bahadıroğlu

[3]http://www.berkerbostanci.com/kanuni-sultan-suleyman-hakkinda-bilgi/

[4]http://tr.wikipedia.org/wiki/III._Murad

[5] Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi-I, Anadolu Üniversitesi

[6] Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi-I, Anadolu Üniversitesi

[7] Resimli Osmanlı Tarihi, Yavuz Bahadıroğlu

[8]Osmanlı Tarihi (1566-1739), Anadolu Üniversitesi