Orhan Gazi Döneminin Sonu
Vefatı (1360) – 79 yaşında
Oğlunun vefâtına ziyâdesiyle üzülen Orhan Gâzi rahatsızlandı. 1360’ta rahatsızlığı artarak vefât etti. Bursa’daki Gümüşlü Kümbet’e defnedildi. [1]
Döneminin Değerlendirilmesi
Orhan Gâzi ise babasından devraldığı devletini 6 kat daha büyüterek 95 bin kilometrekareye çıkardı. Vefâtı sırasında Osmanlı Devleti Bilecik, Bursa, Balıkesir, Bolu ve civârı, Kocaeli, Sakarya, Eskişehir, Çanakkale, İstanbul’un birkaç kalesi hâriç Anadolu yakası, Ankara, Ayaş, Beypazarı, Nallıhan, Kızılcahamam, Haymana, Polatlı, Soma, Kırkağaç, Domaniç, Bergama, Dikili, Kınık, Marmara Adaları, Trakya’da Tekirdağ, Lüleburgaz, İpsala, Keşan gibi şehir ve kalelere hâkim bulunuyordu. [2]
[3]
Saltanatının üçüncü yılında hükümdârlık alâmetinden olarak Bursa’da gümüşten akçe kestirdi. Akçenin bir tarafında Kelime-i şehâdet ile Hulefâ-i Râşidîn’in isimleri yâni; Ebû Bekr, Ömer, Osmân ve Ali yazılı idi. Diğer tarafında; Orhan bin Osman, basıldığı târih olan H.727 ve Osmanlıların mensup olduğu Kayı boyunun damgası vardı. [4]
Osmanlı Devletinde ilk fütûhatı yapan kuvvetlerin hepsi atlı idi. Bu kuvvetler uzun süre muhâsara hizmetlerinde bulanamadıkları için muvaffakiyetler gecikiyordu. Orhan Gâzi, bu yüzden Bursa’nın fethinden sonra, askerî teşkilâtta yenilikler yaptı. Türk gençlerinden dâimî ve esaslı bir yaya ordusu kuruldu. Müsellem denilen süvârî kuvvetinin otuz askeri, bir ocak kabûl edildi. Ayrıca muhârebe dışında işleyebilecekleri arâziler de verildi.[5]
Osmanlı devlet teşkilâtı ilk defâ Orhan Gâzi zamânında teşkil olundu. İlk devlet teşkilâtında Anadolu Selçukluları ile İlhanlıların teşkilâtları örnek alınarak bir hükûmet mekanizması kuruldu. Bunun esâsı Beylik merkezindeki dîvândı. Bu dîvâna devlet reisi olan pâdişâh başkanlık ettiği gibi îcâbında pâdişâh adına vezir de başkanlık yapabilirdi. Osmanlı Devletinin ilk veziri Orhan Gâzinin tâyin ettiği Hacı Kemâleddîn oğlu Alâeddîn Paşa idi. Vezirler “paşa” ünvânını taşırlardı. Devletin askerî ve idârî bütün işlerinde pâdişâha yardımcı olurlardı. Şehir ve kazâlar kâdı ve subaşıların idâresindeydi. Kâdı, idârî ve adlî; subaşı da âsâyişle askerî işlere bakardı. [6]
İlk Osmanlı medresesi olan İznik Medresesinin müderrisliğine zâhirî ve bâtınî ilimlerde derin âlim Dâvûd-i Kayserî tâyin edildi.[7]
Kaynaklar
[1] http://osmanlilar.gen.tr/1389-1451.asp (Erişim Tarihi 05.08.2013)
[2] http://osmanlilar.gen.tr/1389-1451.asp (Erişim Tarihi 05.08.2013)
[3] http://tr.wikipedia.org/wiki/Orhan_Gazi
[4] http://osmanlilar.gen.tr/1389-1451.asp (Erişim Tarihi 05.08.2013)
[5] http://osmanlilar.gen.tr/1389-1451.asp (Erişim Tarihi 05.08.2013)
[6] http://osmanlilar.gen.tr/1389-1451.asp (Erişim Tarihi 05.08.2013)
[7] http://osmanlilar.gen.tr/1389-1451.asp (Erişim Tarihi 05.08.2013)
Orhan Gazi (1326-1359, 33 yıl)