Kişiliği
2 Şubat 1861 tarihinde doğdu. Çok küçükken anne ve babasını kaybetti. Ağabeyi İkinci Abdülhamid Han tarafından büyütülüp, himaye edildi. Çok zeki olup fıkıh bilgisinde pek ileriydi. Mala, dünyaya düşkün olmadığı güzel ahlaklı ve eşi az görülebilecek kadar fazla namuslu olduğu vesikalarda göze çarpmaktadır.[i]
Dairesinde ne kadar nazik ise hariçte de o kadar Bârid (soğuk) idi. [ii]
Klasik Batı müziği dersleri almıştı. Piyano çalmayı öğrendi. Ancak Alaturka musikiye çok meraklıydı ve iyi denebilecek derecede bir bestekârdı. Toplam 63 eseri tespit edilmiş olup, 41’inin notaları elimizdedir.[iii]
Vahiddedin Hanın vatanının ve milletinin uğradığı felaketler karşısında neler düşündüğü ve neler hissettiği kayıtlara geçmiş şu hadiseden çıkarılabilir. 1919 senesi Ramazanında bir sabah Yıldız Sarayında yangın çıkar. Kısa zamanda büyüyen alevler, sultanın geceleri kaldığı daireyi de sarar. O geceyi tesadüfen Cihannüma Köşkünde geçirmiş olan Vahideddin, yangını haber alınca, üzerine pardesüsünü giyerek dışarı çıkar. Köşkün önünde hiç telaş göstermeden yangını seyrederken çevrede ağlayanları görünce gözleri yaşararak; “Benim vatanım ateş içinde, onun yanında bunun ne kıymeti var.” demekten kendini alamaz.[iv]
Tahta Çıkışı (4 Temmuz 1918) , 57 Yaşında
Ağabeyi Sultan Reşad’ın vefat ettiği gün tahta geçen Sultan Vahideddin’e mevcut bulunmayan bir devletin hükümdarlığını yapmak kalmıştı. [v]
Tahta geçiş sıralamasında çok aşağılarda olduğu için gözden uzak bir yaşam sürdü. Gençlik yıllarında gizlice medrese derslerini takip etmiş, bu özelliği ile tahta çıktıktan sonra kendisine arz edilen şer'i konulara müdahale edebilecek derecede yetkinleşmiştir.Tahta çıkışından kısa bir süre sonra şöyle dediği anlatılır: "Ben bu makam için hazırlanmadım. Çocukluğumdan beri vücutça rahatsız olduğumdan layıkıyla tahsil edemedim. Yaşım kemale erdi, dünyada bir emelim kalmadı. Biraderle hangimizin evvel gideceğimiz malum olmadığından bu makamı bekleyişte değildim. Fakat takdiri ilahi böyle teveccüh etti, bu ağır vazifeyi deruhde eyledim. Şaşmış bir haldeyim, bana dua ediniz."[vi]
Dipnotlar
[ii] Osmanlı’nın Mahrem Tarihi, Mustafa Armağan
[iii] Osmanlı’nın Mahrem Tarihi, Mustafa Armağan
VI.Mehmed (1918-1920, 2 yıl) (Vahidettin)